เทคนิคเลี้ยงลูกให้เป็นหนอนหนังสือ

นอกจากจะอ่านหนังสือให้ลูกฟัง สังเกตจากความชอบของลูกแล้ว การใช้ชีวิตของคุณพ่อคุณแม่เองก็มีส่วนสำคัญที่จะกระตุ้นให้ลูกรักการอ่านนะคะ จากผลการวิจัยในบทความก่อนที่แอดมินเอามาลงว่า เด็กที่อ่านหนังสือไม่คล่องตอนประถมสาม มักมีปัญหาต่อเนื่องไปถึงระดับมัธยมปลาย คงจะใช้ไม่ได้กับเด็กที่รักการอ่าน แม้จะมีปัญหาทางกายภาพที่ไม่เอื้ออำนวยแบบลูกสาวของผู้เขียนเรื่องนี้ ดังนั้น มาช่วยกันสร้างนิสัยลูกให้รักการอ่านกันนะคะ

เทคนิคเลี้ยงลูกให้เป็นหนอนหนังสือ สาวน้อยกำลังขดตัวอยู่บนโซฟาตัวเก่า ดื่มด่ำอยู่ในโลกแห่งตัวอักษร มีทีวีวางอยู่ข้าง ๆ เงียบและมืดดำด้วยความอิจฉา ที่มุมห้อง มีคอมพิวเตอร์ฝุ่นจับอยู่รวมกับเกมส์ต่าง ๆ ที่ไม่ได้รับการเหลียวแล

ใครจะคิดว่าเด็กสาวผู้กำลังหลุดเข้าไปในโลกของอังกฤษยุครีเจนซี่ ประพันธ์โดยนักเขียนชื่อก้อง เจน ออสเตน ไม่สามารถอ่านหนังสือได้เลยจนกระทั่งอยู่ประถมห้า ต้องต่อสู้กับอาการปวดหัวและภาพที่ไม่ชัดจากอาการดิสเล็กเซีย (ภาวะผิดปกติของสมองส่วนที่เกี่ยวกับภาษา การอ่าน เขียน สะกดคำ)

ใครจะเชื่อว่าสาวน้อยวัย 12 ปีคนนี้ คนที่อ่านเรื่อง สี่ดรุณี เจนแอร์ อย่างกระหาย และเกือบจะอ่านเรื่องแอนน์ สาวน้อยจอมแก่นแห่งกรีน เกเบิลล์จบแล้วนี้จำอักษรได้ไม่ครบทุกตัวเมื่อตอนอยู่ประถมสาม แล้วทำไม ทั้ง ๆ ที่มีอุปสรรคในการอ่านมากมาย ไหนจะความเห็นอคติทั้งหลายแหล่ที่มีต่อตอนจบของหนังสือ และอยู่ในยุคที่อิเล็คทรอนิคส์กำลังรุ่ง แต่เด็กคนนี้ก็ยังเลือกหนังสือ กระดาษเปื้อนหมึกแสนโบราณในสายตาของบางคน แทนที่จะเลือกเทคโนโลยีที่ชวนให้ลุ่มหลงอย่างอื่น ๆ

ง่ายมาก

เด็กที่รักการอ่านก็จะอ่าน เป็นความจริงที่แสนธรรมดา ว่ามนุษย์เรามีแนวโน้มที่จะทำในสิ่งที่ตัวเองสนใจ มากกว่าจะไปทำในสิ่งที่ถูกบังคับฝืนใจให้ทำ

ถ้าอย่างนั้น เราจะทำอย่างไรให้เด็กจับใจในการอ่าน แทนที่จะแค่ฝึกวิธีการอ่านให้พวกเค้า

ลองนึกถึงการขี่จักรยานดู

พ่อของคุณจับคุณนั่งบนจักรยานสีแดงสดใส ช่วยจับจูงและให้กำลังใจด้วยรอยยิ้ม แล้วก็วิ่งไปข้าง ๆ คุณ โดยจับด้านหลังของอานไว้อย่างมั่นคง ช่วยให้คุณพุ่งฉิวไปตามทาง โดยมีลมพลิ้วเส้นผม ขณะที่คุณยิ้มกว้างอย่างตื่นเต้นและตื่นกลัวนิดหน่อย

หรือ

พ่อจับคุณนั่งดูภาพประกอบว่าจักรยานมีชิ้นส่วนอะไรบ้าง ให้คุณท่องแล้วท่องอีก แล้วยังให้เอามาเรียงตามลำดับอักษรด้วย วิธีสอนแบบไหนที่จะทำให้ได้นักขี่จักรยาน แทนที่จะจำชิ้นส่วนจักรยานได้ แบบไหนที่จะทำให้เกิดความรักในการขี่จักรยาน

แล้วคุณอยากจะให้ลูกเป็นนักอ่าน หรือแค่อยากให้อ่านออก

ถ้าเป้าหมายของคุณคืออยากให้ลูกรักการอ่าน นี่คือตัวอย่างที่อาจช่วยให้คุณเริ่มได้ง่ายขึ้น

1. ให้ลูกเห็นคุณอ่าน! ลูกจะได้เรียนรู้จากการเห็นเราทำมากกว่าฟังเราพูด การได้เห็นหนังสือวางเต็มบ้าน การพยายามเรียกร้องความสนใจจากคุณเวลาที่คุณกำลังดื่มด่ำอยู่ในโลกแห่งตัวอักษร การได้หัวเราะคิกคักเวลาเห็นคุณแอบหยิบหนังสือเล่มโตเข้าห้องน้ำไปด้วย นี่คือสิ่งที่จะมีผลกระทบอย่างใหญ่หลวงต่อมุมมองของลูก ว่าการอ่านหนังสือเป็นกิจกรรมที่น่าพอใจขนาดไหน

2. อ่านหนังสือให้ลูกฟังตั้งแต่ยังเป็นทารก และให้ลูกมีส่วนร่วมด้วย อย่าให้เป็นแค่คุณพูดอยู่คนเดียว แต่ให้ลูกได้ช่วยเปลี่ยนหน้า (ใช่แล้ว ถึงแม้ว่าลูกจะอยากเปิดย้อนหลังก็เถอะ) ชี้ไปที่รูป พูดเกี่ยวกับปก หรือปล่อยให้ลูกเคี้ยวหนังสือเล่นนิดหน่อย (หนอนหนังสือของแท้ก็ต้องกินหนังสือสิ)

3. เล่น เล่น เล่น จริง ๆ นะ อย่าเคร่งเครียดกันนักเลยค่ะ เด็กจะเรียนรู้ได้ดีที่สุดผ่านการเล่น เพราะฉะนั้น เอาชอล์คเขียนถนนออกมา แล้วออกไปเรียนข้างนอก นี่แหล่ะ เป็นวิธีเรียนที่ดีที่สุด คิดหาเกมส์มาเล่น หรือไปดูตาม Pinterest ก็ได้ ถ้าลูกเชื่อมโยงการเล่นตั้งเตตัวอักษรที่เล่นกับแม่ หรือไข่ตัวอักษรที่พ่อแอบเอาไปซ่อนตามพุ่มไม้เข้ากับการอ่านได้ คุณก็ได้เปลี่ยนสนามรบเป็นสนามเด็กเล่นแล้วล่ะค่ะ

4. ถ้าเด็กไม่รักการอ่าน แปลว่าเค้าอ่านหนังสือผิดเล่ม! หาหนังสือหลากหลายประเภทมาใส่ไว้ในบ้าน ไม่ว่าจะเป็นหนังสือแนวสยองขวัญ นิยายสองสลึง การ์ตูน (ใช่แล้ว การ์ตูน) และนิยายที่มีม้า ปลาวาฬ ดนตรี และศิลปะ สร้างบรรยากาศให้เอื้อต่อการค้นคว้าหาความรู้และการผจญภัยไว้ใกล้ ๆ ตัว ซึ่งจะทำให้การอ่านเป็นส่วนสำคัญที่เด็ก ๆ อยากทำไปตลอดชีวิต (อย่าลืม พลังแห่งป้อมปราการ! สร้างพื้นที่ที่แสนจะเชิญชวนให้อยากเข้าไปนั่งอ่านด้วย)

5. อ้อ แล้วก็ที่ ๆ คุณจะไปด้วย (ตามวิธีการของดร.ซูส) จัดวันไปห้องสมุดประจำเดือน เพื่อไปคืนหนังสือและสำรวจหาเรื่องใหม่ ๆ และน่าตื่นเต้นโดยไม่มีค่าใช้จ่าย ไปแล้วอย่าลืมดูว่ามีปฏิทินกิจกรรมอะไรบ้าง เช่น กิจกรรมนักอ่านพบนักเขียน งานอ่านหนังสือ งานฝีมือ และกลุ่มแม่ ๆ คุณจะต้องแปลกใจว่าระบบห้องสมุดเกือบจะถูกลืมนี้มีอะไรให้ทำเยอะแยะ

6. ร้านหนังสือเล็ก ๆ ก็มักเป็นแหล่งขุมทรัพย์ ไม่ได้ล้อเล่นนะคะ แต่ละเมืองมักต้องมีร้านหนังสือเล็ก ๆ สักแห่ง 2 แห่งที่พยายามอยู่ให้รอดในสภาพเศรษฐกิจขาลง และความก้าวหน้าของยุคอิเล็กทรอนิคส์ ร้านเล็ก ๆ เหล่านี้มักมีของพิเศษไม่เหมือนใครที่รอการค้นพบอยู่ การช่วยอุดหนุนร้านเหล่านี้นอกจากจะช่วยรักษาธุรกิจพื้นบ้านแล้ว ยังทำให้เด็ก ๆ ได้รู้จักกับความอบอุ่นและสวยงามของผนังที่เต็มไปด้วยหนังสือ เจ้าของร้านที่รู้จักหนังสือทุกเล่มเหมือนเพื่อนเก่าแก่ และบางครั้งยังอาจได้พบนักเขียนที่อยู่แถวนั้นที่คุณไม่รู้จักมาก่อนด้วย

7. การเป็นคนรักการอ่านจะช่วยให้ลูกมีความรู้รอบตัว การบังคับให้อ่านหนังสือในรายการหนังสือต้องอ่านยาวเหยียดนั้น ไม่คุ้มที่จะแลกกับความรักในการอ่านที่จะยืนยาวไปชั่วชีวิต สนับสนุนให้อ่านน่ะใช่ แต่ให้หัวใจของลูก ความสนใจและจินตนาการของลูกพาไป ว่าอยากจะอ่านอะไร พวกข้อมูลที่ต้องใช้ในการสอบน่ะ หาในกูเกิลเอาก็ได้ ความหลงใหลในการอ่านน่ะมีอยู่แต่ในหัวใจของเด็กเท่านั้น

8. วิธีการเลี้ยงลูกก็สำคัญนะคะ วิธีการสอนลูกส่งผลกระทบต่อระดับความเชื่อถือและไว้วางใจของลูก ความรักในการเรียนรู้จะเติบโตขึ้นได้เมื่อไม่ได้ถูกจำกัดด้วยความกลัวและความเครียด พ่อแม่ที่เสริมสร้างให้เกิดความผูกพันที่ดีต่อกัน ก็จะเสริมสร้างความรักในการเรียนรู้ให้ลูก ๆ ซึ่งก็คือ ความรักในการอ่านนั่นเอง ผู้เขียนยินดีที่ได้เห็นลูกที่โต ๆ กันแล้วได้รู้จักและรักเพื่อนเก่าของผู้เขียน อย่าง Sense & Sensibility, The Great Gatsby, Moby Dick, Of Mice and Men, The red Badge of Courage, War and Peace, The Hound of the Baskerville, ฯลฯ อีกมากมาย แล้วก็ดีใจที่ลูกเล็ก ๆ ยังมีเพื่อนใหม่อีกมากมายที่รอทำความรู้จักกันอยู่ ขอให้สนุกในการอ่านค่ะ #สอนลูกให้เป็นหนอนหนังสือ

#เลี้ยงลูกให้เป็นนักอ่าน
อ่านเรื่องอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องได้ที่ http://bit.ly/สอนลูกรักการอ่าน

http://www.littleheartsbooks.com/2012/02/09/tips-for-raising-bookworms/


เขียนเรื่องการอ่านมาหลายเรื่องแล้ว วันนี้จะเป็นเรื่องสุดท้ายของช่วงนี้นะคะ แต่จะมีรายการหนังสือแนะนำมาให้ดูกันอย่าลืมคอยติดตามค่ะ

หลบฉากเพื่อมองลูกทะยานไปข้างหน้า

หลบฉากเพื่อมองลูกทะยานไปข้างหน้า

“สิ่งดี ๆ ที่คุณจะให้แก่ลูกได้คือ รากฐานที่ดี และปีกที่จะโบยบิน” – Hodding Carter

บางครั้ง ฉันก็ได้อ่านบางอย่างที่สะดุดใจ ทำให้ฉันเปลี่ยนมุมมอง และมองเห็นว่าอาจมีวิธีบางอย่างที่ดีกว่าวิธีที่ฉันใช้อยู่ก็ได้
เรื่องนี้เกิดขึ้นเมื่อปีที่แล้ว เมื่อฉันอ่านบทสัมภาษณ์เจาะลึก เด็บบี้ เฟลทส์ แม่ของไมเคิล แชมป์ว่ายน้ำระดับโลก ในสัมภาษณ์ เด็บบี้เล่าให้ฟังว่าไมเคิลจัดกระเป๋าว่ายน้ำอย่างไรเมื่อตอนเป็นเด็ก เมื่อเขาลืมแว่นกันน้ำในการแข่งและมองหาแม่อย่างขอความช่วยเหลือ แม่ก็แบมือเปล่าให้ดู และเขาก็ต้องว่ายน้ำไปโดยไม่ได้ใช้แว่น

ฉันต้องยอมรับว่าอ่านแล้วทำใจยากจริง ๆ

ตอนนั้นฉันยังจัดกระเป๋าว่ายน้ำให้ลูกสาวทั้งคู่อยู่เลย และฉันรู้ว่าถ้าลืมแว่นกันน้ำ ฉันก็ต้องไปขวนขวายหามาจนได้ ลูกจะได้ไม่แสบตา ไม่ลำบาก และไม่ล้มเหลว

และฉันก็รู้ว่าสิ่งที่ฉันทำเป็นการรังแกลูก

ทำไมน่ะรึ? เพราะลูกที่ตอนนั้นอายุ 8 ขวบและ 5 ขวบนั้น จัดกระเป๋าเองได้แน่ ๆ อยู่แล้ว

กระเป๋าเป็นตัวอย่างที่เห็นได้ชัด แต่ฉันรู้ดีว่ามีอีกหลายอย่างที่ฉันทำให้ลูก ๆ ทั้ง ๆ ที่เธอทำได้ด้วยตัวเอง เหตุผลน่ะเหรอ? เพราะฉันทำเองเร็วกว่า ไม่วุ่นวาย และสะดวกกว่าน่ะสิ ฉันทำเองแปลว่าโอกาสที่จะลืมของมีน้อยลง และโอกาสที่ฉันจะต้องฟังเสียงบ่นก็มีน้อยลง ยิ่งไปกว่านั้น ฉันทำงานเป็นนายสิบฝึกหัดทหารอยู่หลายปี การที่จะปล่อยสายบังเหียนและปล่อยให้อะไรต่อมิอะไรเป็นไปตามธรรมชาตินี่เป็นเรื่องยากมาก

แต่การทำสิ่งที่ลูกทำได้เองให้ลูก ก็เท่ากับขวางไม่ให้พวกเค้าได้ทำสิ่งต่าง ๆ อย่างเต็มความสามารถของตัวเอง

ความจริงนั้นเจ็บปวด แต่ความจริงก็ช่วยเยียวยาด้วย และช่วยทำให้ฉันได้พัฒนาไปเป็นคนและเป็นพ่อแม่แบบที่ฉันอยากจะเป็น

ดังนั้น ตอนที่เราเตรียมตัวสำหรับการเข้าร่วมทีมว่ายน้ำในฤดูร้อนปีนี้ ฉันจึงรู้ว่ามีสิ่งที่สำคัญกว่าการซื้อชุดว่ายน้ำใหม่ หรือแว่นกันน้ำอันใหม่  ถึงเวลาที่สาว ๆ จะต้องมีกระเป๋าว่ายน้ำของตัวเองแล้ว

เมื่อฉันบอกลูก ๆ เรื่องนี้  พวกเธอปลาบปลื้มมาก  พวกเธอมีความสุขกับการคิดว่าจะจัดกระเป๋าสีสดใสของตัวเองอย่างไรดี ลูกสาวคนโตเสนอให้ซื้อขวดแชมพูและครีมนวดผมเล็ก ๆ จะได้ไปอาบน้ำกันเองหลังการฝึก ชั่วแวบหนึ่ง ฉันรู้สึกวิตกกังวลขึ้นมาทันที ถ้าลูกลืมชุดว่ายน้ำไว้ในห้องน้ำล่ะ ถ้าลูกสบู่เข้าตาจะเอาผ้าที่ไหนเช็ด แล้วใครจะบิดชุดว่ายน้ำให้

แล้วฉันก็รู้คำตอบว่า ลูก ๆ ก็จะทำกันเองน่ะแหล่ะ

ลูก ๆ ของฉันไม่ใช่แค่ทำได้ แต่พวกเธอพร้อมแล้วที่จะทำอะไรต่อมิอะไรเอง ถึงเวลาที่ฉันจะต้องหลบฉากและปล่อยพวกเธอไป
ตลอดสามสัปดาห์ที่ลูก ๆ เอากระเป๋าไปเอง ไปอาบน้ำกันเอง ฉันก็ต้องประหลาดใจว่าไม่มีใครลืมชุดชั้นในสะอาด ๆ ไม่มีใครมีปัญหากับการเช็ดตัวให้แห้ง และไม่มีใครลืมชุดว่ายน้ำไว้ในห้องอาบน้ำเลย และต่อให้เกิดเหตุการณ์พวกนี้ขึ้นมา ก็ไม่เห็นจะเป็นไร ก็แค่ไม่สะดวกนิดหน่อย แล้วก็ต้องแก้ปัญหาไปจนได้ ลูกอาจจะต้องควักกระเป๋าตัวเอง แต่ก็ไม่ใช่ว่าโลกจะแตกสักหน่อย
ยิ่งกว่านั้น ฉันยังได้สังเกตเห็นว่า เมื่อเด็ก ๆ ถือกระเป๋าไปกันเอง และอาบน้ำเองโดยไม่ต้องให้แม่ช่วย ความเป็นตัวของตัวเองในเรื่องอื่นก็ฉายชัดขึ้นมาด้วย จริง ๆ แล้ว มันทำให้ฉันเกิดแรงบันดาลใจที่จะไปสมัครเป็นผู้จับเวลา ซึ่งหมายความว่าเด็ก ๆ จะต้องรับผิดชอบการไปเข้ากลุ่มของตัวเองเมื่อมีการประกาศเรียก ชั่วขณะหนึ่งที่ความกังวลพลุ่งพล่านขึ้นมา ถ้าลูกไปไม่ทันล่ะ เกิดลูกสาวคนเล็กมัวแวะข้างทางเพราะเจอเต่าทองหรือไอศกรีมแท่งล่ะ แล้วใครจะช่วยลูกสวมหมวกว่ายน้ำกัน

ดังนั้นเมื่อมีประกาศเรียกกลุ่มของลูกสาวคนเล็ก ฉันก็ได้แต่มองอย่างกระวนกระวายอยู่ตรงเลน 5 ตำแหน่งที่ฉันเป็นผู้จับเวลาอยู่ ทันใดนั้น ลูกสาวทั้งสองของฉันก็กระโดดขึ้นมาแล้วไปเอาหมวกว่ายน้ำกับแว่นกันน้ำอย่างรวดเร็วและมีประสิทธิภาพ ตอนแรกเก็บผมไม่สำเร็จ พี่สาวคนโตก็พยายามจนสำเร็จได้ เสร็จแล้วก็พากันเดินเลาะริมสระไปอย่างมั่นใจเหมือนเป็นบ้านของตัวเอง

ก่อนที่ลูกคนเล็กจะเดินเข้าไป สองพี่น้องก็แปะมือไฮไฟว์กัน

“โชคดีนะ” พี่สาวบอกน้อง

และแม้ว่าพี่จะไม่จำเป็นต้องยืนอยู่ตรงนั้นแล้ว แต่เธอก็ยังยืนอยู่ครู่หนึ่ง ดูว่าน้องเข้าไปถูกที่แล้ว ฉันไม่เคยสอนลูกให้ทำอย่างนั้น เธอทำของเธอเอง

หลังจากนั้นไม่กี่นาที ลูกคนเล็กก็ขึ้นไปยืนบนแท่นและกระโดดพุ่งหลาวลงน้ำ หลังจากที่เริ่มเรียนจากในน้ำมาตลอด จากขอบสระที่ฉันยืนอยู่ ฉันเห็นหน้าลูกได้อย่างชัดเจน หน้าของลูกดูเบิกบานและภาคภูมิใจแบบปิดไม่มิด เมื่อพุ่งลงไปที่เลน 3
ตอนลูกโผล่พ้นน้ำขึ้นมาและรับริบบิ้นอย่างภาคภูมิใจ ฉันก็เชียร์แล้วเชียร์อีก แต่ลูกไม่ได้ยิน ลูกไม่ได้มองมาทางฉันด้วยซ้ำ เพราะพี่สาวของเธอยืนอยู่ตรงนั้น  รอกอด ชื่นชม และร่วมฉลองกับเธออยู่

แล้วน้ำตาฉันก็พุ่งออกมาเป็นสาย

ไม่ใช่เพราะเด็ก ๆ ไม่ได้แม้แต่จะเหลือบมาดูฉัน

ไม่ใช่เพราะต่อจากนี้ไป ฉันจะเป็นที่ต้องการน้อยลงไปเรื่อย ๆ

ไม่ใช่เพราะเด็ก ๆ ตัดสินใจได้เองโดยไม่ต้องพึ่งฉัน

ฉันร้องไห้เพราะฉันได้เห็นสิ่งมหัศจรรย์เกิดขึ้นต่อหน้าต่อตา ฉันได้เห็นว่าลูก ๆ จะใช้ศักยภาพของตัวเองได้อย่างเต็มที่

และฉันก็รู้ว่าจะเห็นช่วงเวลาแบบนี้ได้จากระยะไกลเท่านั้น ฉันแอบปลื้มใจอยู่เงียบ ๆ เมื่อถอยออกมา ดูลูก ๆ ทะยานไปข้างหน้าพร้อม ๆ ไปกับความรักและแรงสนับสนุนจากฉันบนไหล่เล็ก ๆ ที่มั่นคงของพวกเค้า

*****************************************************************************************************************************************

เมื่อสักปีที่ผ่านมา ฉันจำได้ว่าฉันกังวลเกี่ยวกับการที่ลูกพึ่งตัวเองไม่ได้ ทั้งการดูแลข้าวของและเรื่องส่วนตัว แต่เมื่อฉันป่วยและสามีก็ไม่อยู่ เด็ก ๆ ไม่ใช่เพียงแต่ดูแลฉัน แต่ยังดูแลกันเองและทำงานบ้านต่าง ๆ ที่ฉันเคยทำให้ด้วย ฉันจึงได้ตระหนักว่าที่ฉันมองว่าเด็ก ๆ พึ่งพาตัวเองไม่ได้นั้น จริง ๆ แล้วเป็นเพราะขาดโอกาสต่างหาก ประสบการครั้งนั้นช่วยจุดประกายให้ฉันก้าวต่อไปในขั้นตอนของการปล่อยวาง เมื่อเด็ก ๆ ได้มีหน้าที่ความรับผิดชอบมากขึ้น ก็มีเรื่องผิดพลาดและยุ่งเหยิงมากขึ้น แต่อีกอย่างที่มากขึ้นนั้นเป็นสิ่งที่สำคัญกว่า นั่นคือ ลูก ๆ มีความเชื่อมั่นในตัวเองและมีความสามารถในการตัดสินใจได้มากขึ้นและดีขึ้นอย่างเห็นได้ชัด ฉันจึงตระหนักว่าถ้าฉันต้องการให้ลูกรับผิดชอบในการตัดสินใจของตัวเองได้ ฉันก็จะต้องหลบไปข้าง ๆ และปล่อยให้ลูก ๆ ได้ตัดสินใจเอง

#ปล่อยลูกช่วยตัวเอง #พ่อแม่รังแกฉัน #เป็นตัวของตัวเอง

Rachel Macy Stafford: The Hands Free Revolution

พลิกโลกได้ เริ่มจากใจดวงน้อย รวบรวมข้อมูลการเลี้ยงลูกแบบเปี่ยมด้วยความรัก ความเมตตา เพื่อได้เด็กฉลาด ดี มีความสุข

#เมื่อฉันหยุดตะคอกใส่ลูก

 

คุณไม่ใช่คนเดียวที่เคยตะคอกใส่คนที่คุณรักมากที่สุด แต่นี่คือสิ่งที่จะเกิดขึ้นเมื่อคุณหยุด

ฉันปลาบปลื้มกับข้อความที่ลูกเขียนให้เสมอ ไม่ว่าจะเป็นลายมือหวัด ๆ ที่เขียนอยู่บนกระดาษโพสต์อิท หรือคัดมาอย่างสวยงามบนกระดาษตีเส้น แต่กลอนที่ลูกสาววัย 9 ขวบเขียนให้ฉันในวันแม่นั้นมีความหมายมากเป็นพิเศษ จริง ๆ แล้วแค่อ่านบรรทัดแรกก็ทำให้ฉันสะดุดลมหายใจพร้อมกับน้ำตาไหลอาบหน้า

“สิ่งสำคัญเกี่ยวกับคุณแม่ของฉันคือ คุณแม่อยู่เคียงข้างฉันเสมอ แม้เมื่อฉันกำลังมีปัญหา” คุณเห็นมั้ยคะ มันไม่ได้เป็นอย่างนี้เสมอไปหรอก

ก่อนที่ฉันจะเปลี่ยนตัวเองใหม่ ช่วงที่ชีวิตของฉันกำลังเต็มไปด้วยสารพัดเรื่องกวนใจ ฉันเป็นจอมตะคอก ไม่ได้บ่อยมากหรอก แต่รุนแรงมาก เหมือนลูกโป่งที่ถูกเป่าจนพองลมพร้อมแตก ที่อยู่ ๆ ก็ระเบิดออกมา ทำให้ทุกคนที่อยู่ใกล้ต้องตระหนกอกสั่นด้วยความกลัว

แล้วลูกวัย 3 ขวบกับ 6 ขวบของฉันทำอะไรหรือที่ทำให้ฉันเสียความควบคุมตัวเอง เพราะเธอยังจะวิ่งกลับไปเอาสร้อยลูกปัดอีก 3 เส้นกับแว่นกันแดดสีชมพูอันโปรดของเธอทั้ง ๆ ที่เราสายมากแล้วงั้นเหรอ หรือว่าเธอพยายามจะเทซีเรียลด้วยตัวเองแล้วเลยทำหกเลอะเคาท์เตอร์ทั้งกล่อง หรือที่เธอทำตุ๊กตาแก้วรูปนางฟ้าอันโปรดของฉันตกเป็นรอยทั้ง ๆ ที่ฉันห้ามไม่ให้จับไว้แล้ว หรือเมื่อเธอไม่ยอมนอนเมื่อฉันต้องการเวลาเงียบ ๆ เพื่อพักผ่อนอย่างเหลือเกิน หรือเมื่อลูกทั้งสองแข่งกันเรื่องไร้สาระอย่างใครจะออกจากรถได้ก่อน หรือใครจะได้ไอศกรีมก้อนใหญ่กว่ากัน

ใช่แล้ว ก็เรื่องพวกนี้แหละ เรื่องเล็ก ๆ น้อย ๆ เกี่ยวกับความประพฤติและความคิดของเด็กปกติธรรมดานี่แหล่ะที่ก่อกวนจนฉันลืมตัวเสียความควบคุม

ไม่ใช่เรื่องง่ายเลยที่จะยอมรับ ฉันเกลียดตัวเองในช่วงนั้นจริง ๆ มันเกิดอะไรขึ้นฉันถึงอยากจะกรีดร้องใส่ลูกตัวน้อย ๆ ที่แสนมีค่าทั้งสองคนที่ฉันรักยิ่งกว่าชีวิต

ฉันจะเล่าให้คุณฟัง

สารพัดเรื่องที่ทำดึงความสนใจของฉันไป

ใช้โทรศัพท์มากเกินไป รับปากว่าจะทำโน่นนี่มากเกินไป มีรายการเรื่องที่ต้องทำมากมายหลายหน้า และความต้องการที่จะทำทุกอย่างให้สมบูรณ์แบบก็กำลังกัดกินตัวฉัน และการระเบิดอารมณ์ใส่คนที่ฉันรักก็เป็นผลโดยตรงที่เกิดขึ้นจากความรู้สึกที่ว่าฉันไม่สามารถควบคุมชีวิตของตัวเองได้

มันเป็นสิ่งที่หลีกเลี่ยงไม่ได้เลยที่ฉันจะต้องล้มเหลวในเรื่องอะไรสักเรื่องหนึ่ง แล้วฉันก็เลยล้มไม่เป็นท่าอยู่เบื้องหลังประตูที่ปิดตาย ใส่คนที่มีความหมายมากที่สุดของฉัน

จนกระทั่งวันหนึ่ง

ลูกสาวคนโตของฉันกำลังนั่งอยู่บนม้านั่ง พยายามจะหยิบอะไรสักอย่างบนชั้นวางอาหาร แล้วเธอก็พลาดทำถุงข้าวตกลงไปบนพื้นทั้งถุง ขณะที่เมล็ดข้าวตกกระจายไปเต็มพื้นเหมือนห่าฝน ลูกสาวของฉันก็มีน้ำตาเต็มตา และนั่นก็คือตอนที่ฉันได้เห็น เห็นความกลัวในดวงตาของเธอขณะที่กำลังนั่งตัวแข็งรอการประณามอย่างรุนแรงจากฉัน

‘ลูกกลัวฉัน’  ฉันรับรู้เรื่องนี้ด้วยความเจ็บปวดอย่างสุดประมาณ ‘ลูกวัย 6 ขวบของฉันกลัวปฏิกิริยาของฉันจากความผิดที่เธอไม่ได้ตั้งใจ’

ฉันรู้สึกเศร้าใจอย่างลึกซึ้ง ฉันไม่ได้อยากเป็นแบบนี้ไปตลอดชีวิต และไม่อยากให้ลูกเติบโตมากับแม่แบบนี้ด้วย

หลังจากนั้นไม่กี่สัปดาห์ ฉันก็จัดการกับชีวิตของตัวเองเสียใหม่ ช่วงเวลาที่แสนเจ็บปวดทำให้ฉันตกลงใจที่จะกำจัดสิ่งที่แย่งความสนใจทั้งหลายออกไป เหลือไว้แต่สิ่งที่สำคัญต่อชีวิตเท่านั้น  นั่นเป็นเรื่องเมื่อสองปีครึ่งมาแล้ว  สองปีครึ่งที่ฉันค่อย ๆ ลดสิ่งกวนใจทั้งหลายลง สองปีครึ่งที่ปลดปล่อยตัวเองจากมาตรฐานความสมบูรณ์แบบที่เป็นไปไม่ได้ และแรงกดดันจากสังคมว่าจะต้อง “ทำได้ทุกอย่าง” หลังจากที่ฉันได้กำจัดสิ่งกวนใจทั้งภายในภายนอกออกไป ความโกรธและความเครียดที่ฝังตัวอยู่ก็ค่อย ๆ สลายไป เมื่อภาระน้อยลง ฉันก็สามารถจัดการกับความพลาดพลั้งหรือความผิดของลูกได้อย่างสงบ มีเหตุผล และมีความเห็นอกเห็นใจมากขึ้น

ฉันพูดได้ว่า “ก็แค่ช็อกโกแลตหก ลูกเช็ดแล้วเคาท์เตอร์ก็จะสะอาดเหมือนเดิมนั่นล่ะ”

(แทนที่จะถอนใจและกรอกตาอย่างโมโหโทโส)

ฉันเสนอที่จะช่วยถือไม้กวาดระหว่างที่เธอเก็บขนมที่หกเต็มพื้น

(แทนที่จะยืนค้ำหัวมองเธอด้วยความรำคาญและไม่พอใจ)

ฉันช่วยลูกคิดว่าลูกน่าจะเอาแว่นตาไปวางไว้ที่ไหน

(แทนที่จะทำให้เธออับอายด้วยการว่าลูกว่าไม่รู้จักรับผิดชอบ)

และเมื่อมีช่วงเวลาที่เกิดความเหนื่อยล้าถึงขีดสุดและลูกก็ร้องไห้ไม่หยุด ฉันจะเข้าไปในห้องน้ำ ปิดประตู ให้เวลาตัวเองหายใจลึก ๆ แล้วเตือนตัวเองว่าลูกยังเป็นเด็กอยู่ และเด็กก็ทำผิดได้เหมือนกับฉันเหมือนกัน

เมื่อเวลาผ่านไป ความกลัวที่เคยฉายชัดอยู่ในดวงตาของลูกเมื่อเค้ามีปัญหาก็เริ่มหายไป โล่งอกไปที ฉันได้กลายเป็นที่พักใจของลูก ๆ เมื่อมีปัญหา แทนที่จะเป็นศัตรูที่เด็ก ๆ อยากจะวิ่งหนีไปซ่อน

ฉันไม่แน่ใจว่าเคยคิดอยากจะเขียนเล่าเรื่องนี้รึเปล่า ถ้าไม่ได้เกิดเหตุการณ์อย่างที่เกิดเมื่อบ่ายวันจันทร์ ตอนนั้นฉันรู้สึกเซ็งชีวิตอย่างแรงและเกือบจะระเบิดอารมณ์ออกมาอยู่แล้ว ฉันกำลังเขียนบทสุดท้ายเพื่อปิดต้นฉบับหนังสือที่กำลังเขียนอยู่ แล้วคอมพิวเตอร์ก็ค้างไปเฉย ๆ แล้วบทความ 3 บทสุดท้ายที่แก้ไขเรียบร้อยแล้วก็หายวับไปกับตา ฉันพยายามจะดึงข้อมูลล่าสุดที่พิมพ์ตามที่ร่างไว้กลับมาอยู่พักหนึ่งแต่ไม่สำเร็จ พยายามดึงข้อมูลที่แบ็คอัพไว้ ก็ไม่ได้อีก เมื่อฉันรู้ว่าฉันไม่มีทางดึงข้อมูลกลับมาได้แล้วก็รู้สึกอยากจะร้องไห้ แต่จริง ๆ แล้วอยากจะอาละวาดมากกว่า

แต่ฉันก็ทำไม่ได้ เพราะถึงเวลาต้องไปรับเด็ก ๆ กลับจากโรงเรียนไปฝึกว่ายน้ำแล้ว ฉันค่อย ๆ ปิดแล็ปท็อปด้วยความอดกลั้นอย่างที่สุด และเตือนตัวเองว่าเสียข้อมูลไปแค่ไม่กี่บทก็ยังดี แล้วตอนนี้ก็ทำอะไรไม่ได้แล้ว

เมื่อลูก ๆ ขึ้นรถก็รับรู้ได้ถึงความไม่ปกติได้ทันที และถามเป็นเสียงเดียวกันว่า “เป็นอะไรรึเปล่าคะแม่”

ฉันรู้สึกอยากจะตะโกนออกมาว่า “ฉันเสียงานที่ใช้เวลาทำตั้ง 3 วันไปแล้ว”

ฉันอยากจะทุบพวงมาลัยรถเพราะตอนนี้ฉันอยากจะกลับไปนั่งแก้งานมากกว่าจะมามัวขับรถพาลูกไปว่ายน้ำ จัดการกับชุดว่ายน้ำ หวีผมยุ่ง ๆ ทำอาหารเย็น ล้างจาน แล้วก็พาลูกเข้านอนอยู่อย่างนี้

แต่ฉันก็เพียงพูดอย่างสงบว่า “แม่ยังไม่อยากพูดถึงมันตอนนี้ เรื่องที่แม่เขียนเพิ่งหายไปแล้วแม่ก็ไม่อยากพูดเพราะแม่หงุดหงิดมาก

“พวกเราเสียใจด้วยค่ะ” ลูกสาวคนโตพูด แล้วทั้งคู่ก็นั่งเงียบ ๆ กันไปตลอดทางเหมือนรู้ว่าฉันต้องการความสงบ ฉันและลูก ๆ ทำกิจกรรมกันไปตลอดวัน แม้ว่าฉันจะเงียบกว่าปกติ แต่ฉันก็ไม่ได้ตะคอก และฉันก็พยายามอย่างสุดความสามารถที่จะไม่คิดถึงเรื่องหนังสือ

และแล้วก็เกือบจะหมดวัน ฉันพาลูกคนเล็กเข้านอนแล้ว และกำลังนอนคุยอยู่กับลูกสาวคนโต

แล้วลูกก็ถามขึ้นมาเงียบ ๆ ว่า “แม่ว่าแม่จะดึงข้อมูลกลับมาได้มั้ยคะ”

ตอนนั้นฉันรู้สึกอยากจะร้องไห้ ไม่ใช่เพราะเรื่องที่เสียไป ฉันรู้ดีว่าฉันเขียนใหม่ได้ แต่เป็นเพราะฉันกำลังจะได้ปล่อยวางตัวเองจากความความเหนื่อยล้าและความหงุดหงิดจากการเขียนและแก้ไขเรื่องเสียที แต่แล้วความสำเร็จที่กำลังจะเอื้อมถึงก็ถูกแย่งชิงไปต่อหน้าต่อตา ทำให้ฉันผิดหวังมาก

แล้วฉันก็ต้องประหลาดใจเมื่อลูกเอื้อมมือมาลูบผมฉันแล้วใช้คำพูดที่ช่วยสร้างความเชื่อมั่นว่า “บางทีคอมพิวเตอร์ก็น่าโมโหนะคะ” และ “หนูไปช่วยดูให้ก็ได้นะคะว่าจะแก้ข้อมูลกลับมาได้รึเปล่า” และท้ายสุดก็พูดว่า “แม่ทำได้อยู่แล้วค่ะ แม่เป็นนักเขียนที่เก่งที่สุดที่หนูรู้จัก” และ “หนูจะช่วยแม่เท่าที่ทำได้นะคะ”

ในเวลาที่ฉันมี “ปัญหา” ลูกก็อยู่ตรงนั้น เป็นผู้ให้กำลังใจที่อดทนและเห็นอกเห็นใจโดยไม่คิดจะซ้ำเติมเมื่อฉันล้ม

 

ลูกของฉันคงจะไม่ได้เรียนรู้วิธีปลอบด้วยความเห็นใจอย่างนี้ถ้าฉันยังเป็นจอมตะคอก เพราะการแผดเสียงเป็นการปิดการสื่อสาร มันทำลายความสัมพันธ์ มันแยกคนออกจากกัน แทนที่จะทำให้ใกล้ชิดกันมากขึ้น

“เรื่องสำคัญคือ... คุณแม่อยู่เคียงข้างฉันเสมอ แม้เมื่อฉันกำลังมีปัญหา”

ลูกของฉันเขียนถึงฉันแบบนั้น ผู้หญิงที่ได้ก้าวผ่านช่วงเวลายากลำบากที่ไม่น่าภาคภูมิใจ แต่เธอได้เรียนรู้แล้ว และจากคำพูดของลูก ฉันก็เห็นว่ายังมีความหวังสำหรับคนอื่นด้วย

เรื่องสำคัญก็คือ... ยังไม่สายเกินไปที่จะหยุดแผดเสียง

เรื่องสำคัญก็คือ... ชีวิตนั้นสั้นเกินกว่าที่จะมัวโมโหกับอาหารที่หกเลอะเทอะหรือรองเท้าที่วางผิดที่ผิดทาง

เรื่องสำคัญก็คือ... ไม่ว่าจะเกิดอะไรขึ้นเมื่อวาน วันนี้ก็เป็นวันใหม่แล้ว

วันนี้ เราเลือกได้ที่จะตอบสนองอย่างสันติ

และเมื่อทำอย่างนั้น เราก็จะสอนลูก ๆ ของเราได้ว่า สันติภาพนั้นสามารถสร้างสะพานได้ สะพานที่จะช่วยพาเราก้าวผ่านพ้นปัญหาไป

Rachel Macy Stafford: The Hands Free Revolution

 #ปรับพฤติกรรมพ่อแม่ #สานสัมพันธ์ #เลิกตะคอกใส่ลูก

 

#แก้ปัญหาลูกนอนยาก

#ข้อแนะนำสำหรับกล่อมเด็กทารกและเด็กวัยหัดเดินให้นอนแบบพ่อแม่เปี่ยมเมตตา โดย PhD in Parenting

บทความนี้เป็นข้อแนะนำสำหรับพ่อแม่ที่อดหลับอดนอนที่ต้องการให้ลูกหลับดีขึ้นโดยไม่ต้องการใช้วิธีปล่อยให้ร้องจนหลับ บางอย่างเป็นสิ่งที่ผู้เขียนได้มาจากประสบการณ์ บางอย่างก็ได้มาจากการค้นคว้าหาข้อมูล ผู้เขียนไม่ได้ใช้ทุกวิธี เพราะไม่ได้รู้สึกว่าลูกมีปัญหาในการนอน ไม่ใช่ว่าลูกจะไม่เคยตื่นกลางดึกเลย หรือจะไม่เคยมีปัญหานอนยากเลย แต่โดยทั่วไปแล้ว ทั้งลูกและผู้เขียนก็ได้รับการพักผ่อนเพียงพอ

 

วิธีช่วยลูกหลับสบาย

1. กำหนดกิจวัตรประจำวันก่อนนอนที่เงียบสงบ
เด็ก ๆ ต้องการเวลาที่จะทำตัวให้สงบพร้อมเข้านอน ถ้ามีการเตรียมตัวนอนที่แน่นอน ไม่เปลี่ยนไปเปลี่ยนมา ก็จะเป็นการส่งสัญญาณให้เด็กรับรู้ว่าได้เวลานอนแล้ว เช่น การเปลี่ยนมาใส่ชุดนอน แปรงฟัน อ่านหนังสือก่อนนอน ให้นมหรือกล่อมนอน ฯลฯ พยายามที่จะทำขั้นตอนเหล่านี้แบบเรียงลำดับเหมือนเดิมจะช่วยให้เด็กเข้าใจได้ว่าขั้นตอนต่อไปคืออะไร และเรียนรู้ที่จะค่อย ๆ สงบลงผ่านขั้นตอนต่าง ๆ นั้น คุณอาจมีกิจวัตรมากกว่า 1 รูปแบบได้ เช่น แบบหนึ่งสำหรับช่วงวันทำงาน อีกแบบหนึ่งสำหรับวันหยุด แบบหนึ่งสำหรับพ่อ และอีกแบบเป็นของแม่ การมีรูปแบบกิจวัตรประจำวันมากกว่า 1 แบบนับเป็นผลดีที่จะช่วยให้ทุกอย่างผ่านไปได้ด้วยดี ถ้าขั้นตอนบางอย่างจำเป็นต้องเปลี่ยนแปลงไป เช่น พ่อหรือแม่ไม่อยู่ คุณไปหาเพื่อน หนังสือเล่มโปรดหายไป ฯลฯ แล้วก็ต้องสร้างบรรยากาศให้เงียบสงบสมกับเป็นช่วงเวลานอน เช่น ปิดไฟสว่าง ๆ ให้หมด (เปิดไฟสลัว ๆ จะดีมาก) ปิดทีวี งดเสียงดังอย่างน้อย 1 ชั่วโมงก่อนถึงเวลานอน (จะให้ดีคือ ควรปิดทีวีหลาย ๆ ชั่วโมงก่อนนอน ถ้าคุณอนุญาตให้ลูกดูทีวีได้) ลองพิจารณาใส่การนวดไว้ในกิจวัตรก่อนนอนดู

2. ให้เด็ก ๆ ได้รับอากาศบริสุทธิ์และออกกำลังกายมาก ๆ
สำหรับลูก ๆ ของผู้เขียนและเด็ก ๆ หลายคนที่ผู้เขียนรู้จัก เรื่องนี้คือปัจจัยที่สำคัญที่สุดที่จะเป็นตัวตัดสินว่าเด็ก ๆ จะนอนหลับดีในตอนกลางคืนหรือไม่ เมื่อลูกชายของผู้เขียนอยู่ในวัยหัดเดินและนอนหลับยากมาก ๆ เค้าก็ใช้เวลาวิ่งเล่นนอกบ้านวันละหลายชั่วโมงอยู่แล้ว แต่เมื่อผู้เขียนเพิ่มเวลาเล่นนอกบ้านให้เป็นเท่าตัว การนอนหลับของลูกก็ดีขึ้นแบบทวีคูณ แม้แต่ในช่วงอากาศหนาว (ผู้เขียนอยู่ประเทศแคนาดา) ผู้เขียนก็ยังพยายามให้ลูกเล่นนอกบ้านทุกวัน (แต่งตัวให้หนาแล้วออกไปข้างนอกใกล้ ๆ หลาย ๆ รอบถ้าจำเป็น) แล้วก็หาที่ให้พวกเค้าได้ออกกำลัง (อาจเป็นสนามเด็กเล่นในร่ม หรือศูนย์เด็กเล่น อาจไปเดินเล่นในพิพิธภัณฑ์หรือตามห้างหรือที่ไหน ๆ ที่เด็ก ๆ จะเดินได้นาน ๆ) ถ้าลูกเป็นเด็กกระฉับกระเฉงและคุณใช้เวลา 2 ชั่วโมงแล้ว ก็ให้ลองที่ 4 ชั่วโมงดูว่าจะได้ผลหรือไม่ ถึงอย่างไรเด็ก ๆ ของเราก็จำเป็นต้องได้รับอากาศบริสุทธ์และได้ออกกำลังอยู่ดี ดังนั้น ไม่ว่ามันจะช่วยเรื่องนอนหรือไม่ ก็เป็นสิ่งดีที่ควรทำ

3. ดูเรื่องอาหารของลูกด้วย
เป็นไปได้ว่าบางอย่างที่ลูกทานเข้าไปเป็นตัวทำให้มีปัญหาในการนอน ทารกที่ดื่มนมผสมบางคนอาจมีความไวต่อนมผสมบางสูตรเป็นพิเศษ ทารกที่เริ่มอาหารเสริมแล้ว อาจมีอาการไวหรือแพ้อาหารบางอย่างทำให้นอนหลับยากได้ และอาหารบางชนิดก็ทำให้นอนหลับไม่ดีถ้าทานตอนใกล้เวลานอนมากเกินไป ซึ่งได้แก่ ทุกสิ่งทุกอย่างที่มีคาเฟอีน (ช็อกโกแลต น้ำอัดลม ฯลฯ) อาหารที่มีน้ำตาล หรือมีการแต่งสีแต่งกลิ่น มากอาหารที่มีโปรตีนสูง และมีคาร์โบไฮเดรตเชิงเดี่ยว (พวกแป้งขัดขาว ข้าวขาว ขนมปังขาว น้ำตาล – แอดมิน) มาก คุณควรเปลี่ยนไปเตรียมอาหารที่ช่วยให้ลูกหลับได้ดีขึ้นแทน เช่น ธัญพืช ผักและผลไม้ นอกจากนี้ อาหารบางอย่างยังมีทริปโตเฟน (สารชวนง่วง) ทำให้เหมาะสำหรับการเป็นอาหารมื้อเย็น (แม้ว่าบางอย่างจะเป็นอาหารพวกโปรตีน) เช่น ไก่งวง ทูน่า ถั่วบางประเภท (ห้ามให้เด็กทารก) เนยแข็งสดพวกคอทเทจ ชีส เนยแข็งแบบแข็ง โยเกิร์ต นมถั่วเหลือง เต้าหู้ ถั่วเหลือง ไข่ กล้วย และ อะโวคาโด

4. ดูอาหารที่แม่ทานด้วยว่าส่งผลต่อลูกหรือไม่
ถ้าคุณให้นมลูก ก็ควรดูด้วยว่า อาหารที่คุณรับประทานเข้าไปส่งผลต่อการนอนของลูกหรือเปล่า โดยทั่วไป แม่ให้นมสามารถทานอะไรก็ได้ แต่เด็กอ่อนบางคนก็ไวต่ออาหารบางอย่างที่แม่ทาน อาหารพวกนม เนย มักตกเป็นผู้ร้ายในเรื่องนี้ แล้วก็ยากที่จะงดเว้นได้ตลอด (เพราะเป็นส่วนประกอบในอาหารสารพัดอย่าง บางทีก็ดูยากว่ามีหรือไม่) มีบทความเกี่ยวกับเรื่องนี้โดย Kellymom (เพจนมแม่ แบบแฮปปี้มีกล่าวถึงเรื่องนี้บ่อย ๆ – แอดมิน) นอกจากอาหารแล้ว คาเฟอีนและอัลกอฮอล์ก็ตกเป็นจำเลยด้วยเหมือนกัน แม้จะถือว่าค่อนข้างปลอดภัยสำหรับการให้นม แต่ก็อาจมีผลต่อการนอนของลูกได้ คาเฟอีนที่คุณรับเข้าไปอาจทำให้ลูกตาโตเป็นพิเศษได้ (แน่นอนว่านี่เป็นเรื่องงูกินหาง เพราะถ้าคุณหลับไม่ดี คุณก็มักจะดื่มกาแฟเข้าไปอีก) ส่วนอัลกอฮอล์ จากการศึกษาผลกระทบที่อัลกอฮอล์มีต่อการนอนหลับแล้ว พบว่าเด็กอ่อนจะนอนหลับได้แย่ลงในช่วง 3.5 ชั่วโมงหลังจากดื่มนมแม่ แม้จะมีปริมาณอัลกอฮอล์ในน้ำนมเพียงน้อยนิด

5. นอนกับลูกดีมั้ย
การนอนกับลูกไม่ได้เหมาะกับทุกคน แต่สำหรับหลาย ๆ ครอบครัว (รวมทั้งของผู้เขียนด้วย) นี่เป็นวิธีที่ดีที่สุดที่จะทำให้ทุกคนได้พักผ่อน มีข้อดีมากมายเกี่ยวกับการนอนด้วยกัน (http://www.phdinparenting.com/blog/2009/1/9/benefits-of-co-sleeping.html แล้วก็มีกฎความปลอดภัย (http://www.phdinparenting.com/blog/2009/1/11/co-sleeping-safety.html) ที่ต้องคำนึงถึง ถ้าคุณอยากจะนอนกับลูก

6. นอนกลางวันเป็นเวลา
การหลับดีจะช่วยให้หลับดีต่อไป พ่อแม่หลายคนคิดว่าถ้าเด็กไม่นอนตอนกลางคืน ควรจะพยายามไม่ให้เด็กหลับกลางวัน ซึ่งเป็นความคิดที่ผิด จริง ๆ แล้วพ่อแม่ควรจะจัดให้ลูกนอนกลางวันอย่างสม่ำเสมอเป็นกิจวัตร แต่การนอนกลางวันรอบสุดท้ายไม่ควรเย็นจนเกินไป จะได้ไม่ไปกวนเวลานอนตอนกลางคืน

7. ทำให้สภาพแวดล้อมในการนอนน่านอน
ไม่ว่าจะให้ลูกนอนที่ไหน ทำให้ตรงนั้นเป็นที่ที่น่านอน ไม่ใช่ว่าต้องมีผ้าห่มและหมอนเยอะแยะ (ซึ่งออกจะอันตรายไปหน่อย) แต่ให้แต่งตัวลูกให้เป็นชุดใส่สบาย เหมาะกับอุณหภูมิในห้อง อาจจะมีเสียงกล่อม (white noise) และห้องนอนจะต้องปลอดควันบุหรี่ อย่าให้คนที่สูบบุหรี่นอนห้องเดียวกับเด็กทารก จะให้ดีควรทำให้ทั้งบ้านเป็นบ้านปลอดบุหรี่

8. ปรับความคาดหวังของตัวคุณเอง
ผู้เขียนเกลียดมากที่ชอบพูดกันเรื่องนอนหลับตลอดคืน สังคมของเรากดดันพ่อแม่ในเรื่องนี้มากเกินไป และไม่ได้ให้ความสำคัญกับข้อมูลว่าปกติแล้วเด็กทารกนอนกันอย่างไร ขอให้มีเหตุผลและอดทนกับลูก ขอให้เข้าใจว่าเด็กทุกคนไม่เหมือนกัน การที่เด็กเคยหลับดี ก็ไม่ได้แปลว่าจะหลับดีไปตลอด เพราะถ้าเด็กกำลังฟันขึ้น อยู่ในช่วงโตแบบพรวดพราด ป่วย กำลังมีพัฒนาการบางอย่าง หิว ออกกำลังไม่พอ หรือไม่ได้รับอากาศสดชื่นเพียงพอ หรืออยู่ในสิ่งแวดล้อมที่น่ากลัวมาตลอดวัน หรืออะไรก็แล้วแต่ ล้วนทำให้มีปัญหาในการหลับได้ทั้งนั้น

9. อ่าน อ่าน แล้วก็อ่าน
ถ้าไม่มีอะไรในบทความนี้ช่วยคุณได้ หรือคุณได้ลองทุกอย่างที่กล่าวถึงไปหมดแล้ว ก็ขอให้ลองอ่านหนังสือที่มีคนเขียนเกี่ยวกับเรื่องนี้อยู่มากมาย คุณอาจจะได้ประโยชน์จากการอ่านหนังสือพวกนี้บ้างก็ได้ เช่น หนังสือชุด "No-Cry" ของ Elizabeth Pantley ซึ่งมี The No Cry Sleep Solution, The No Cry Sleep Solution for Toddlers and Preschoolers และ The No Cry Nap Solution ซึ่งมีคำแนะนำและแนวคิดที่ดีมาก ผู้เขียนใช้หนังสือพวกนี้ทั้งกับตัวเองและใช้ช่วยคนอื่น ๆ อีกมาก แต่ผู้เขียนก็ไม่ได้ทำบันทึกประจำวันหรืออะไรที่เป็นเรื่องเป็นราวมากอย่างที่หนังสือแนะนำ ผู้เขียนมองว่ามันทำให้เผลอคิดว่าแผนการนอนเป็นการฝึกนอนได้ง่าย ๆ ทั้ง ๆ ที่จริง ๆ แล้วแนวคิดที่แนะนำคือ การสร้างสภาพแวดล้อมที่เหมาะสำหรับการนอนอย่างมีคุณภาพ ดังนั้นอย่าล้มเลิกเพียงเพราะเรื่องการทำบันทึกฟังดูวุ่นวายหรือไม่เหมาะกับคุณ แค่เอาคำแนะนำและแนวคิดในหนังสือที่เหมาะกับครอบครัวและลูกของคุณมาใช้ก็เพียงพอแล้ว

ยังมีหนังสือเล่มอื่น ๆ ที่เน้นเรื่องการช่วยลูกนอนด้วยวิธีที่อ่อนโยน ได้แก่
o The Happiest Baby on the Block: The New Way to Calm Crying and Help Your Newborn Baby Sleep Longer (โดย Harvey Karp)
o Three in a Bed: The Benefits of Sleeping with Your Baby (โดย Deborah Jackson)
o Good Nights: The Happy Parents' Guide to the Family Bed (and a Peaceful Night's Sleep) (โดย Maria Goodavage และ Jay Gordon)
o Sleeping with Your Baby: A Parent's Guide to Cosleeping (โดย James J. McKenna)
และยังมีลิงค์ไปยังบทความและวิดีโอเกี่ยวกับเทคนิคการนอนอยู่ในบล็อก เรื่อง Parenting Baby To Sleep ของเพจ I Need Sleep Now

อีกเรื่องสำคัญที่ผู้เขียนอยากจะฝากไว้คือ ไม่มีหนังสือหรือบล็อกใด ๆ ที่จะมีวิธีแก้ปัญหาการนอนของทารกหรือเด็กหัดเดินได้แบบเบ็ดเสร็จ เด็กแต่ละคนไม่เหมือนกัน และแต่ละครอบครัวก็ไม่เหมือนกัน

10. แล้วเรื่องนี้ก็จะผ่านไปเช่นกัน
ลูก ๆ ของเราจะเป็นเด็กอยู่แค่ไม่นานนัก ถึงแม้ว่ามันจะไม่ใช่เรื่องง่ายเลยที่จะจัดการกับการตื่นกลางดึกหรือการอดหลับอดนอน และมันก็เป็นเรื่องน่าหงุดหงิดสำหรับพ่อแม่หลาย ๆ คน ดังนั้นจึงควรระลึกไว้เสมอว่า แล้วเรื่องนี้ก็จะผ่านไปเช่นกัน ทุกอย่างจะค่อย ๆ ดีขึ้น คุณไม่จำเป็นต้องสอนให้ลูกกล่อมตัวเองจนหลับด้วยวิธีปล่อยให้ร้อง เพราะเค้าจะค่อย ๆ เรียนรู้เรื่องนั้นได้เอง ระหว่างนี้ ถ้าเทคนิคทั้งหลายใช้ไม่ได้ และคุณรู้สึกหงุดหงิดก็ควรลองหาตัวช่วย คู่สามีภรรยาควรจะช่วยเหลือกันและหาทางจัดการเรื่องการเลี้ยงลูกตอนกลางคืนทุกเมื่อที่เป็นไปได้ นอกจากนี้ คุณอาจหาคนอื่นมาช่วยช่วงกลางวันเพื่อที่คุณจะได้มีเวลางีบนาน ๆ เวลาที่ไม่ไหวจริง ๆ
(http://www.phdinparenting.com/blog/2009/2/28/gentle-baby-and-toddler-sleep-tips.html)

#ลูกนอนยาก #เคล็ดลับช่วยลูกหลับสบาย #อาหารและการนอน